Ứng phó với biến động thuế quan

Khi những thay đổi về thuế quan đột ngột xuất hiện, các doanh nghiệp toàn cầu và Việt Nam đang đối mặt với câu hỏi: làm thế nào để duy trì sự ổn định và phát triển trong môi trường kinh doanh đầy biến động?

Tác động của thuế quan đến chuỗi cung ứng toàn cầu

Việc Hoa Kỳ áp dụng các mức thuế quan mới đã gây ra sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Các công ty công nghệ lớn như Apple, Nvidia và AMD đang phải đối mặt với thách thức trong việc duy trì chuỗi cung ứng khi các linh kiện sản xuất tại Trung Quốc trở nên đắt đỏ hơn do thuế quan. Để đối phó, Apple đã công bố kế hoạch mở rộng lớn tại Texas, đầu tư hàng tỷ đô la vào các cơ sở sản xuất chip mới tại Houston. Tuy nhiên, việc xây dựng các nhà máy chế tạo mới mất nhiều năm, tạo ra khoảng trống trong chuỗi cung ứng hiện tại. ​

Ngành bán lẻ cũng không nằm ngoài ảnh hưởng. Walmart, mặc dù tập trung vào hàng hóa có nguồn gốc từ Mỹ, vẫn phải đối mặt với chi phí tăng đối với các mặt hàng điện tử và gia dụng nhập khẩu. Một số nhà bán lẻ đang tích trữ hàng tồn kho để giảm bớt tác động, nhưng chiến lược này chỉ giúp kéo dài thời gian và không giải quyết được vấn đề cốt lõi. ​

Ngoài ra, chuỗi cung ứng thực phẩm cũng chịu tác động tiêu cực. Các công ty thực phẩm đóng gói có thể phải chịu một phần chi phí tăng do thuế quan, thay vì chuyển hoàn toàn cho người tiêu dùng, nhằm duy trì thị phần trong bối cảnh người tiêu dùng đang mệt mỏi vì lạm phát. ​

Sự hợp tác chặt chẽ giữa các doanh nghiệp trong cùng ngành và giữa các quốc gia sẽ là chìa khóa để vượt qua khó khăn. Các doanh nghiệp Việt Nam cần tận dụng tối đa các hiệp định thương mại tự do (FTA) để tiếp cận thị trường rộng lớn hơn, đồng thời tăng cường hợp tác với các đối tác chiến lược nhằm đảm bảo nguồn cung nguyên vật liệu và thị trường đầu ra ổn định. Việc đẩy mạnh sản xuất trong nước, giảm phụ thuộc vào nguồn cung bên ngoài và nâng cao năng lực cạnh tranh nội tại cũng là những giải pháp mang tính dài hạn.

Chiến lược ứng phó của doanh nghiệp Việt Nam

Trước những biến động này, các doanh nghiệp Việt Nam đã nhanh chóng triển khai các chiến lược ứng phó nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực và tận dụng cơ hội mới.​

​Ngành gỗ:​ Việt Nam là một trong những nhà xuất khẩu đồ nội thất lớn cho Mỹ và đồng thời là khách hàng tiêu thụ gỗ nguyên liệu lớn nhất từ Mỹ. Các doanh nghiệp trong ngành đã tăng cường nhập khẩu gỗ tròn, gỗ xẻ với mức giá hợp lý từ Mỹ, nhằm đảm bảo nguồn cung nguyên liệu chất lượng và đáp ứng tiêu chuẩn bền vững.

​Ngành dệt may:​ Các doanh nghiệp dệt may Việt Nam đã chủ động đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, giảm phụ thuộc vào một số đối tác lớn như Mỹ và châu Âu. Họ khai thác tối đa lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết để mở rộng thị trường, đồng thời mở rộng mạng lưới đối tác để giảm thiểu rủi ro khi thị trường có biến động. ​

​Ngành da giày:​ Ngành da giày cũng đã có những chiến lược linh hoạt, bao gồm việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, mở rộng hợp tác đầu tư và tận dụng cơ hội từ các thị trường mới như Trung Đông, nhằm giảm thiểu rủi ro trước các biến động thuế quan. ​

Biến động thuế quan hiện nay đặt ra nhiều thách thức cho các doanh nghiệp trên toàn cầu, nhưng đồng thời cũng mở ra cơ hội để tái cấu trúc và nâng cao hiệu quả chuỗi cung ứng. Việc chủ động ứng phó, linh hoạt trong chiến lược kinh doanh và tận dụng các cơ hội từ biến động thị trường sẽ giúp doanh nghiệp không chỉ tồn tại mà còn phát triển mạnh mẽ trong bối cảnh đầy biến động này.

Định hướng và khuyến nghị

Để tăng cường khả năng chống chịu trước các biến động thuế quan và duy trì sự phát triển bền vững, các doanh nghiệp cần tập trung vào một số định hướng chiến lược sau:​

​Đa dạng hóa chuỗi cung ứng:​ Các doanh nghiệp nên thiết kế lại chuỗi cung ứng với các nguồn cung ứng thứ hai, tốt hơn là có một nguồn thứ hai bên ngoài nguồn cung chính như lâu nay. Việc sử dụng nguồn cung nội địa, có thể là tại địa phương hoặc vùng lân cận, cũng là một chiến lược hiệu quả để giảm thiểu rủi ro. ​

​Tối ưu hóa chuỗi cung ứng:​ Doanh nghiệp cần tối ưu hóa chuỗi cung ứng để tiết kiệm chi phí tối đa nhờ tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA) của Việt Nam với các nền kinh tế khác. Đa dạng hóa chuỗi cung ứng bằng cách di chuyển sản xuất và lưu trữ đến gần hơn với nhu cầu cũng là một chiến lược cần thiết. ​

​Ứng dụng công nghệ và tự động hóa:​ Đầu tư vào công nghệ và tự động hóa giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu suất, giảm chi phí và tăng khả năng cạnh tranh. Việc áp dụng các công nghệ mới cũng giúp doanh nghiệp thích ứng nhanh hơn với các biến động thị trường. ​

Các doanh nghiệp cần có cái nhìn dài hạn, sẵn sàng điều chỉnh chiến lược kinh doanh để thích nghi với những thay đổi nhanh chóng của môi trường thương mại toàn cầu. Việc xây dựng một chuỗi cung ứng bền vững, linh hoạt và có khả năng ứng phó với các biến động sẽ là yếu tố quyết định thành công trong giai đoạn tới. Những doanh nghiệp có sự chuẩn bị tốt, nhanh chóng thích nghi với xu thế mới và biết tận dụng cơ hội từ những thay đổi về chính sách thuế quan sẽ có nhiều lợi thế hơn trong việc duy trì tăng trưởng và mở rộng thị trường.

Kết luận

Các doanh nghiệp cần hiểu rằng, những thay đổi về thuế quan không chỉ là trở ngại mà còn là động lực thúc đẩy sự đổi mới và thích nghi. Thay vì chỉ đối phó thụ động, doanh nghiệp nên tận dụng các chính sách thương mại song phương và đa phương, tối ưu hóa chuỗi cung ứng, và đầu tư mạnh vào công nghệ để nâng cao hiệu quả sản xuất và quản lý. Việc xây dựng chuỗi cung ứng linh hoạt, tận dụng lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do và tìm kiếm các thị trường thay thế sẽ giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro và tạo lợi thế cạnh tranh bền vững.

Ngoài ra, đầu tư vào công nghệ và chuyển đổi số cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa chuỗi cung ứng và giảm thiểu tác động từ các biến động thương mại. Việc ứng dụng AI, Big Data, blockchain và IoT trong quản lý chuỗi cung ứng không chỉ giúp doanh nghiệp kiểm soát tốt hơn dòng chảy hàng hóa mà còn nâng cao hiệu quả vận hành, giảm chi phí và tối ưu hóa thời gian giao hàng.

Tóm lại, trong bối cảnh kinh tế thế giới đầy biến động, chỉ những doanh nghiệp có chiến lược bài bản, linh hoạt và tầm nhìn dài hạn mới có thể đứng vững và tiếp tục phát triển. Thay vì chỉ tập trung vào việc giảm thiểu tác động tiêu cực của thuế quan, doanh nghiệp nên coi đây là cơ hội để đổi mới, tối ưu hóa mô hình kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh. Việc xây dựng một hệ thống chuỗi cung ứng hiện đại, kết hợp với sự chủ động trong thích ứng chính sách thương mại, sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam khẳng định vị thế trên thị trường toàn cầu và tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững trong tương lai.

Theo VLR